Kupiłem sobie termometr. Z sondą na kablu. Sondę można sobie wsadzić wszędzie, zatem po pierwsze wsadziłem ją do Atari. Dokładnie pod Rapidusa. Zaizolowawszy przedtem, rzecz jasna.

Na zdjęciu mamy wynik po mniej więcej 12 godzinach ciągłej pracy z założoną górną częścią obudowy. Dla orientacji termometr pokojowy pokazuje temperaturę otoczenia: 23 stopnie (wygląda, jak prawie 24, ale to kwestia kąta spojrzenia obiektywu).

Zdjęcie górnej pokrywy obudowy powoduje, w przeciągu godziny, spadek wskazań termometru do 33-34 stopni.

Za większość tego wyniku odpowiadają, jak sądzę, wiecznie grzejące się scalaki w rodzaju Antica i 6502, ale Rapidus też się cokolwiek dokłada, bo wskazania termometru potrafią się zmieniać w zależności od tego, czy karta rzeczywiście pracuje (np. odgrywając godzinami pliki *.AY), czy leży odłogiem (np. czeka wewnątrz Rapidus OS-u, z wygaszonym procesorem, aż naciśniemy klawisz).

Problem polega na tym, że powyżej 33 stopni, jeśli do Rapidusa zadany został rdzeń 40 MHz, zaczynają się subtelne problemy ze stabilnością. Do tej pory znam jeden program, który przy tej temperaturze zaczyna lekko wariować (a po ochłodzeniu sprzętu wraca do normy), ale to tylko znaczy, że wykrycie innych to kwestia czasu.

Ogólnie wyglądałoby, że dobrze byłoby sobie zamontować wiatraczek, taki np. jak w Falconie :D A już na pewno nigdy nie działać przy założonej górnej części obudowy!

Post's attachments

temperatura.png 664.52 kb, nikt jeszcze nie pobierał tego pliku. 

Tylko zalogowani mogą pobierać załączniki.
KMK
? HEX$(6670358)

2

Δt 15°K i t<40°C to dla elektroniki jak najbardziej normalne warunki i nie powinno to powodowac zadnych skutkow ubocznych.

"tatusiu zobacz, narysowałam tobie takie same coś jak na twojej koszulce" 
https://github.com/willyvmm/mouSTer
jmp $e477

3

Ja mam "jedynie" seryjne 20MHz i jak dotychczas jest OK. Pytanie z czego wynika niestabilność i czy nie z przegrzewania się samej 816-ki, a jeśli tak, może sam radiator by wystarczył?

4

potestuj ANTIC na obrazkach Rocky-ego

był na AtariAge wątek na ten temat

https://forums.atariage.com/topic/25396 … try3535843

*- TeBe/Madteam
3x Atari 130XE, SDX, CPU 65816, 2x VBXE, 2x IDE Plus rev. C

5

willy napisał/a:

Δt 15°K i t<40°C to dla elektroniki jak najbardziej normalne warunki i nie powinno to powodowac zadnych skutkow ubocznych.

Może i "nie powinno", ale powoduje. Zważ, że ja nie mierzę temperatury elektroniki, a tylko powietrza w pobliżu. 38,8 stopni pewnie znaczy, że coś jest cokolwiek cieplejsze.

Wygląda na to, że granica utraty stabilności to 33,6 stopnia wg wskazań tego termometru.

Pamiętam zresztą, że z pierwszym prototypem Antonii II był bardzo podobny problem: działała tylko ze zdjętą górną częścią obudowy. Zakładałeś - po góra 15 minutach zaczynały się dziać istne cuda.

Jacques napisał/a:

czy nie z przegrzewania się samej 816-ki

To na pewno nie, bo przy 40 MHz procesor jest wyłączony, rdzeń zawiera jego implementację w FPGA i tylko FPGA i spółka (CPLD, pamięci) może być tu brana pod uwagę.

Przy 20 MHz sam możesz stwierdzić, że 65C816 jest zupełnie chłodny, jeśli coś się przegrzewa, to raczej cała reszta.

tebe napisał/a:

potestuj ANTIC na obrazkach Rocky-ego

Robi się trochę krzywo, ale nie aż tak, jak na filmie.

KMK
? HEX$(6670358)

6 Ostatnio edytowany przez Jacques (2025-02-07 10:27:16)

drac030 napisał/a:

Przy 20 MHz sam możesz stwierdzić, że 65C816 jest zupełnie chłodny, jeśli coś się przegrzewa, to raczej cała reszta.

Tak, to prawda. W moim przypadku musiałem wymienić Antica na innego, żeby tryb Rapidus działał stabilnie, bo nawet Stunt Car Racer się wywalał.

7

Doświadczyłem wspomnianych problemów z temperaturą, objawia się przy zamkniętej obudowie w opcji @40mhz. Zauważone niestabilności powodują problemy z obsługą klawiatury w emulatorze Let's emu. Problem nie występuje w konfiguracji bez górnej obudowy. Draco - to było tematem naszych rozmów i konstatacji "u mnie działa" :)

Kontakt: pin@usdk.pl

8

projekt jakiejkolwiek płyty na pewno przewiduje rozmieszczenie układów tak aby były odpowiednio chłodzone, umieszczanie układów jeden na drugim to proszenie się o kłopoty

*- TeBe/Madteam
3x Atari 130XE, SDX, CPU 65816, 2x VBXE, 2x IDE Plus rev. C

9

no proszę - kiedyś w czasie kanapkowych rozszerzeń nikt o tym nie myślał.

Kontakt: pin@usdk.pl

10

Kanapkowe rozszerzenie nie dotyczyły 40 MHz. :-)

Zawsze mam rację, tylko nikt mnie nie słucha.

11

Mi to w Rapidusie grzeje się meksyk 6502 (parzy jak się sprawdza palce ;) ) .. oraz rapidus-a wręcz trzeba rozgrzać.

12

Draco - a zostało stwierdzone dokładnie, który układ po nagrzaniu staje się niestabilny?

Kontakt: pin@usdk.pl

13

Tak, mi też 6502 się smaży zdecydowanie bardziej niż w gołym Atari. Obudowę zdejmuję, bo on leży tuż pod plastikiem, słaba konwekcja. Nawet rozważałem naklejenie jakiegoś płaskiego radiatora, takiego by na boki oskrzydlał cpu, żeby zwiększyć ze 2 razy powierzchnię oddawania ℃. By można zamknąć bez strachu obudowę.

14

tebe napisał/a:

projekt jakiejkolwiek płyty na pewno przewiduje rozmieszczenie układów tak aby były odpowiednio chłodzone, umieszczanie układów jeden na drugim to proszenie się o kłopoty

Przypuszczam, że idealnie byłoby, gdybyśmy mieli Antica, GTIA, Pokeya i PIA w wersji CMOS (to ostatnie akurat chyba istnieje).

Pin napisał/a:

Draco - a zostało stwierdzone dokładnie, który układ po nagrzaniu staje się niestabilny?

Nie zostało. Jak napisałem wyżej, kłopoty mogą być z FPGA, CPLD lub pamięciami. No, albo z fi2 (ten sygnał, jeśli się nie mylę, produkuje 6502). Ale autorytatywnie mógłby się na ten temat wypowiedzieć chyba tylko Pasiu.

laborant napisał/a:

Tak, mi też 6502 się smaży zdecydowanie bardziej niż w gołym Atari.

Ktoś, gdzieś, kiedyś (chyba: Hias na Aage parę lat temu) napisał, że 6502 się bardziej grzeje, kiedy mu się zada sygnał HALT. Zdaje się, że Rapidus w trybie turbo trzyma 6502 cały czas na halcie (halt'cie?), co by wyjaśniało temperaturę. U mnie trudno utrzymać na nim palec dłużej niż przez 10 sekund (6502 NCR).

Pomysł Pinokia z dawnych lat, żeby zamiast 6502 wsadzić w podstawkę Sweet-16, nie wydaje się taki zły :)

KMK
? HEX$(6670358)

15 Ostatnio edytowany przez pasiu (2025-02-08 14:18:51)

Czy 65816 jest wyjęty na czas pracy z tym rdzeniem 40MHz? Nie pamiętam już dlaczego, ale chyba chciałem, żeby nie siedział w podstawce.

drac030 napisał/a:

Zdaje się, że Rapidus w trybie turbo trzyma 6502 cały czas na halcie (halt'cie?), co by wyjaśniało temperaturę.

Tak, bo tylko Halt wrzuca stan magistrali 6502C w Z.
W trybie turbo 6502C potrzebne jest tylko do generowania Phi1 i Phi2.

drac030 napisał/a:

Pomysł Pinokia z dawnych lat, żeby zamiast 6502 wsadzić w podstawkę Sweet-16, nie wydaje się taki zły :)

Teoretycznie może to działać.

16

drac030 napisał/a:

Pomysł Pinokia z dawnych lat, żeby zamiast 6502 wsadzić w podstawkę Sweet-16, nie wydaje się taki zły :)

Pomyślę nad tym, tzn - znalazłem kilka dni temu w szafie moje "klasyczne" XEGS (Pasiu? ... chyba do końca życia będziesz je pamiętał :) ) i jeżeli uda się bezstratnie odłączyć to sweet16 to wrzucę to do Rapidusa zamiast 6502c celem poznawczym ;) Dam znać później co spaliłem :D

Kontakt: pin@usdk.pl

17

Więc te dziwne pogłoski, że 65816 w którejś wersji rdzenia jest całkiem zbędny są prawdą? Można go wyciągnąć i dopałka będzie chodzić tak samo?