1 Ostatnio edytowany przez perinoid (2021-05-05 17:57:54)

Taka myśl mnie gryzie od jakiegoś czasu...
Jak wiadomo, w ST-kach mamy głównie stacje DD. Ale dyskietki DD w dobrym stanie są ciężko dostępne. Mamy za to jeszcze całkiem sporo (często nawet NOS) dyskietek HD. Wiadomo, że w przypadku 3.5" dyskietka HD daje się użytkować w stacji DD (albo w formacie DD) np. po zaklejeniu otworu gęstości (albo i nie, jeśli stacja jest oryginalnie DD). Wiadomo również, że dyskietki HD wymagają wyższej "mocy zapisu" (prądu zapisu, jak zwał tak zwał) więc nagrane w oryginalnej stacji DD stają się mniej "wiarygodne".

Ale jak to jest z zapisem dyskietki w formacie DD w stacji HD? Chodzi wyłącznie o wersję 3.5". Czy stacja HD w momencie gdy przestawia się na DD (dyskietka ma zaklejony otwór) obniża moc zapisu do, nazwijmy to, "poziomu DD" czy dalej używa tej samej mocy co dla dyskietki HD?

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

2

Pamiętam, że SN-360 bezproblemowo formatowała, zapisywała i czytała dyskietki HD (5.25"), natomiast żadna inna atarowska stacja tych dyskietek już nie widziała... :(

3

alex napisał/a:

Pamiętam, że SN-360 bezproblemowo formatowała, zapisywała i czytała dyskietki HD (5.25"), natomiast żadna inna atarowska stacja tych dyskietek już nie widziała... :(

Mam dwie SN-360 - żadna nie chce łyknąć dyskietek HD. Może to kwestia zastosowanego modelu napędu. Ale ja piszę o dyskietkach 3.5".

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

4

Dyskietki DD 5,25" mają dodatkowy pierścień, który umożliwia "chwycenie" dysku, przez napęd. Dyskietki HD tego pierścienia nie mają i się ślizgają w napędach DD.

W przypadku dyskietek 3,5" problem jest mniejszy i działają w obie strony, choć dyskietki HD w stacji DD nie są przesadnie niezawodne.

Moja kolekcja: Atari 1040STe (4MB), Atari 1040STfm (4MB, BLiTTER, AT-ONCE+), Atari 800XE (SIMM EXP 1MB), Atari 800XL (RAMBO XL 256kB), Atari 600XL (64kB), Sinclair ZX SPECTRUM+ (48kB), TIMEX Computer 2048 (48kB), Commodore A600 (2MB+4MB, HDD CF 4GB), Commodore C64C.

5

Ciągle nie na temat :-/

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

6

Na temat to zależy od konkretnej stacji, zwykle jednak się tym w specyfikacji nie chwalą.

Moja kolekcja: Atari 1040STe (4MB), Atari 1040STfm (4MB, BLiTTER, AT-ONCE+), Atari 800XE (SIMM EXP 1MB), Atari 800XL (RAMBO XL 256kB), Atari 600XL (64kB), Sinclair ZX SPECTRUM+ (48kB), TIMEX Computer 2048 (48kB), Commodore A600 (2MB+4MB, HDD CF 4GB), Commodore C64C.

7 Ostatnio edytowany przez tOri (2021-05-05 18:25:18)

@perinoid - trochę "niuchałem" temat i coś wiem.

dyskietki 3,5" (o problemie dyskietki HD 5,25" napisał prawie wyczerpująco _tzok_)

Jako, że materiał użyty jest twardszy magnetycznie niż w dyskietkach DD (ze względu m.in. na wyższą gęstość zapisu <drobniejsze cząsteczki ferromagnetyczne>) przy pracy w trybie HD (okienko HD otwarte) prądy w głowicach są wyższe - zarówno w uzwojeniu kasującym jak i w uzwojeniu roboczym. Przy przestawieniu napędu w tryb DD (dyskietka bez okienka HD) prądy te są obniżane do "standardowych wartości" dla materiałów bardziej miękkich magnetycznie (po to, aby nie wywołać zniekształceń poprzez przesterowanie domen). To cała tajemnica - dlaczego zapis na dyskietkach HD w stacji DD jest obarczony dużą niepewnością. Problemem jest uzyskanie danych technicznych układów kontroli stacji dysków (NEC, TOSHIBA, SONY, itd) Coś tam znalazłem i wiem na 100%, że za wartości prądów są odpowiedzialne elementy zewnętrzne. Które - kwestia prób i błędów? Wystarczy zmienić wartość jednego, bądź dwóch rezystorów i dyskietki HD zaczną być zapisywane w sposób pewny w napędach DD. Temat porzuciłem jako mniej interesujący ze względu na inne zagadnienia - brak czasu :) Sprzętowiec, który ogarnie ten "problem" ma szanse zapisać się trwale jako odkrywca metody przedłużenia użytkowania stacji dyskietek 3,5" ponieważ dyskietek HD jest na świecie jeszcze mnóstwo. Jeżeli zaś się nie znajdzie ktoś taki - może za jakiś czas podam rozwiązanie...

Powodzenia

( _tzok_ liczę na Ciebie! W sumie kawał świata liczy, hehehehehe )

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

8

No i to jest konkret. O to właśnie mi chodziło, bardzo dziękuję.
Tym sprzętowcem to ja nie będę - oprócz czasu brakuje mi wiedzy. Ale dowiedziałem się co chciałem.

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

9

P.S. Nie napisałem tego wprost, ale problem polega na tym, że przy prądach dla dyskietek DD - dyskietki HD są "niedomagnesowane", a i co gorsza czasami mogą być "niedokasowane". I to, i tamto mają niebagatelny wpływ na jakość zapisu. Ja osobiście bym nie stosował dyskietek HD w stacjach DD (wiem, ponieważ to robiłem i najczęściej w związku z tym traciłem dane)

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

10 Ostatnio edytowany przez perinoid (2021-05-05 18:39:15)

To jest jasne I o tym wiedziałem. W pierwotnym pytaniu chodziło o to, czy stacja HD przestawia się na niższe prądy mając w środku dyskietkę DD - i z odpowiedzi wnioskuję, że dokładnie tak jest.

Ciekawe może być jeszcze, czy taki np. KyroFlux albo Greaseweazle nagrywając obraz DD jako flux też sterują poziomem zapisu. Bo skoro wysyłają surowy flux to powinny nie mieć problemu z nagraniem DD-ka na dyskietce HD z niezasłoniętym otworem. I w takim przypadku zapis powinien być mocniejszy czyli bardziej niezawodny.

Aż sprawdzę, czy to przejdzie - znaczy, czy obraz .ST nagrany Greaseweazle zostanie poprawnie wczytany przez ST-ka. Nie mam pojęcia jak będzie z trwałością takiego zapisu ale jak się w ogóle odczyta to może to będzie sposób o którym wspominaliście ;)

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

11

To wszystko oznacza też, że w przypadku zamontowania stacji 1.44MB z PC w Amidze czy np. ST ():
1. zapis w tej stacji na dyskietkach DD powinien być prawidłowy,
2. zapis w tej stacji na dyskietkach HD z zaklejonym otworem 'hd' może być nietrwały,
3. jeżeli ta stacja 1.44 z PC ma czujnik rodzaju dyskietki na stałe zablokowany w stanie DD (a to częsta metoda 'przerabiaczy'), to zapis w tej stacji na dyskietkach HD (nawet bez zaklejonego otworu) też może być nietrwały, więc mając zamiar stosować dyskietki HD nie należy blokować czujnika przy przerabianiu stacji?
Zgadza się?

<-- Kontakt przez "E-mail" gdyż albowiem moja skrzynka "PW" jest pełna i zaprawdę nie mam czego usunąć.

--== Kup Pan/i dyskietkę http://www.atari.org.pl/forum/viewtopic.php?id=18887 ==--

12 Ostatnio edytowany przez tOri (2021-05-05 19:32:19)

perinoid napisał/a:

Ciekawe może być jeszcze, czy taki np. KyroFlux albo Greaseweazle nagrywając obraz DD jako flux też sterują poziomem zapisu.

Nie sterują. Jest to sprzętowa właściwość zaszyta w układzie sterującym FDD "sprzężona" z czujnikiem DD/HD - czujnik DD/HD przestawia także taktowanie transmisji wewnątrz logiki FDD (AFAIK)

@uicr0Bee zapis na dyskietkach HD z zaklejonym okienkiem będzie zawodny. Co do samego okienka - jeśli zostawisz otwarte - napęd pozostanie w trybie HD i jest pytanie, czy kontroler w komputerze to obsłuży, ponieważ w tym trybie jest wymagana większa szybkość transferu danych i bez zmiany taktowania (zegara) kontrolera używanie trybu HD jest niemożliwe. Są dla Atari ST przeróbki taktowania i sterowania dla WD1772 02-02 pozwalające na pracę w HD. bez tego ZAWSZE w stacji PC należy zakleić okienko i wymusić tym pracę w DD.

Tak jak napisałem wcześniej. Można zrobić tak poprzez zmianę elementów, żeby zawsze zaklejać okienko (tryb DD), ale aby prądy były jak dla materiałów HD i wtedy zapis DD na dyskietkach HD będzie pewny i trwały. Ze względu na brak dokumentacji jest to problem typu "bruteforce". To zawsze wymaga dużo czasu na próby i wnioskowanie.

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

13

Zgadza się. Ta sprawa dotyczy nie tylko Atari ale i Amigi. Dodam więcej - również 8-bitowych Atari ze stacjami 3.5" (np. Karinka czy XF551 w wersji 3.5") oraz być może C64/C128 ze stacją 1851 (ale tutaj to nie wiem, czy można założyć stację HD). We wszystkich tych przypadkach, gdyby udało się taką stację skłonić do używania pełnej mocy przy nagrywaniu formatu DD,  dałoby się bezpiecznie używać dyskietek HD w formacie DD.

A z innej beczki - bez problemu za pomocą Greaseweazle nagrałem dyskietkę w formacie ST bez zaklejania otworu gęstości. Czyta się na ST w stacji zewnętrznej Cumana (taką mam, w ST-ku jest Gotek).

Pamięć studenta ma charakter kwantowy - student wie wszystko, ale jednocześnie nic nie pamięta.
- Kilka(naście?) pudełek z klawiszami i światełkami. I jeden Vectrex, żeby nimi wszystkimi rządzić.

14 Ostatnio edytowany przez tOri (2021-05-05 19:39:18)

@perinoid

720K bez problemu powinno się dać nagrać również z poziomu DOS na PC nawet w trybie HD - to inna bajka niż przestawianie sprzętowe gęstości z czujnika DD/HD. Problem leży od strony właśnie Atari, Amiga i innych, do których masz np. wsadzoną stację PC, ewentualnie jest stacja DD, która nie daje rady poprawnie przemagnesować nośnika.

Uff...jest wiosna i nie mam obecnie czasu za bardzo dla hobby. Muszę się zająć otoczeniem domu :D Jak napisałem wcześniej - jeśli się znajdzie sprzętowiec, który to ogarnie - będzie świetnie. Na rozwiązanie ode mnie trzeba będzie poczekać, choć nie jest to tak trudne jak mogłoby się wydawać. Jedynie różnorodność napędów (sterowników FDD) może sprawiać problemy, ponieważ dla każdego z nich będzie trochę inne rozwiązanie.

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

15

tOri napisał/a:

Co do samego okienka - jeśli zostawisz otwarte - napęd pozostanie w trybie HD i jest pytanie, czy kontroler w komputerze to obsłuży, ponieważ w tym trybie jest wymagana większa szybkość transferu danych i bez zmiany taktowania (zegara) kontrolera używanie trybu HD jest niemożliwe.

No właśnie zawsze mnie ciekawiło po co 'przerabiacze' stacji z PC do Amigi blokują ten czujnik w stanie DD, skoro te stacje wkłada się do Amigi bez zmiany kontrolera.
Jeżeli prawdą jest wszystko napisane wyżej o tym sterowaniu przez stacje prądami/mocami, to przecież dyskietki DD powinny być czytane/pisane prawidłowo bez modyfikacji czujnika, a dyskietkom HD ta modyfikacja i tak prawdopodobnie nie pomaga przy zapisie.
Co innego przeróbka ST(E)/MSTE na stację 1.44 w o której wspomniałeś. Tu już wymieniony kontroler na AJAXa i TOS (2.06) 'umią' stację i dyskietki 1.44.

<-- Kontakt przez "E-mail" gdyż albowiem moja skrzynka "PW" jest pełna i zaprawdę nie mam czego usunąć.

--== Kup Pan/i dyskietkę http://www.atari.org.pl/forum/viewtopic.php?id=18887 ==--

16 Ostatnio edytowany przez tOri (2021-05-05 20:06:27)

@uicr0Bee - niestety - czujnik stacji PC MUSI zostać zablokowany w trybie DD, gdy chcesz używać stacji w Atari, Amidze tak jak standardowej stacji. Inaczej standardowy kontroler w komputerze się nie dogada - "timingi" nie będą pasować.

Jak dla mnie - najlepszym rozwiązaniem powinno być takie:

- zablokowanie czujnika gęstości na DD
- wymuszenie większych prądów zapisu/kasowania poprzez zmianę elementów
- używanie od tego czasu do zapisu wyłącznie dyskietek HD

To ostatnie niekoniecznie musi być prawdą, ponieważ zmiana prądu może być na tyle nieduża, że nie będzie powodować błędów w trybie zarówno DD jak i HD. Z tego co zauważyłem dotychczas - różne sterowniki FDD (te w napędach) mają inaczej dołączane elementy zewnętrzne i bardzo prawdopodobne jest to, że mogą być takie, gdzie za prądy DD i HD odpowiada tylko jeden rezystor, a także takie, gdzie dwa rezystory na dwóch wyprowadzeniach oddzielnie ustalają prądy dla różnych gęstości. Jeśli blokujesz napęd w jednym trybie (DD) - to nie ma już w zasadzie żadnego znaczenia.

A w sumie takie pytanie:

Jakim napędem najlepiej zająć się na początek tej "zabawy"? Producent, typ? Może mam taki na składzie? Trzeba by wyciągnąć jakiś napęd np. z 1040STF?

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

17

perinoid napisał/a:
alex napisał/a:

Pamiętam, że SN-360 bezproblemowo formatowała, zapisywała i czytała dyskietki HD (5.25"), natomiast żadna inna atarowska stacja tych dyskietek już nie widziała... :(

Mam dwie SN-360 - żadna nie chce łyknąć dyskietek HD. Może to kwestia zastosowanego modelu napędu. Ale ja piszę o dyskietkach 3.5".

Wiem, że piszesz o 3.5" - to było tylko taka mała dygresja. Mam gdzieś jeszcze do dzisiaj te Verbatimy HD skamuflowane. Stacji już niestety nie mam od 25 lat. Podobno wszystko zależy od prądu podawanego na głowicę. Tak mi ktoś kiedyś mówił....

18 Ostatnio edytowany przez _tzok_ (2021-05-05 21:25:06)

Nie przesadzałbym z tym "nagrywaniem jako flux". To się sprowadza do bezpośredniego odczytu/zapisu przejść namagnesowania powierzchni, ale za prąd zapisu/kasowania odpowiada wyłącznie elektronika stacji, nie jest to kontrolowane z zewnątrz.

tOri napisał/a:

@uicr0Bee - niestety - czujnik stacji PC MUSI zostać zablokowany w trybie DD, gdy chcesz używać stacji w Atari, Amidze tak jak standardowej stacji. Inaczej standardowy kontroler w komputerze się nie dogada - "timingi" nie będą pasować.

To chyba pole do eksperymentów, bo w zasadzie to stacja ma tylko "szeregowe" wejście/wyjście danych, na którym jest dostępny surowy sygnał MFM (czyli te mityczne magnetic flux transitions/reversals). Wyjście to praktycznie jest analogowy sygnał z głowicy. Dyskietkę kalibracyjną to sobie nagrywałem generatorem arbitralnym.

Zarówno przy dyskietce DD jak i HD jest 300 rpm, oraz taka sama liczba ścieżek, jedynie jest 2x więcej sektorów na ścieżkę, ale to są soft sektory i timing jest odtwarzany programowo z sygnału MFM. Stan przełącznika HD jest raportowany przez PCtową stację na pinie 2, który w ST nie jest podłączony (w Amidze jest tam sygnał Disk Change). Więc jeśli cokolwiek jest przeszkodą do obsługi dyskietki HD w trybie DD bez "zaklejania dziury" jest jakaś konfiguracja filtrów/układu formowania sygnału w stacji.

Niestety znalezienie schematu stacji HD 3,5" graniczy z cudem...

Post's attachments

fd235hfc429.pdf 302.93 kb, liczba pobrań: 4 (od 2021-05-05) 

Tylko zalogowani mogą pobierać załączniki.
Moja kolekcja: Atari 1040STe (4MB), Atari 1040STfm (4MB, BLiTTER, AT-ONCE+), Atari 800XE (SIMM EXP 1MB), Atari 800XL (RAMBO XL 256kB), Atari 600XL (64kB), Sinclair ZX SPECTRUM+ (48kB), TIMEX Computer 2048 (48kB), Commodore A600 (2MB+4MB, HDD CF 4GB), Commodore C64C.

19 Ostatnio edytowany przez tOri (2021-05-05 21:40:21)

@_tzok_ - no właśnie te 2x więcej sektorów na ścieżce. Podejrzewam sprzętowe przełączanie taktowania sterownika FDD tak, żeby dane były zapisywane gęściej/rzadziej w zależności od stanu czujnika DD/HD. Kontroler w komputerze i sterownik FDD muszą "nadawać na tej samej fali" i do tego służy linia informacyjna <HD>

Jaką/którą stację Atari ST najlepiej wziąć "pod lupę"?

Mi się udało znaleźć kilka wskazówek i schematów (trochę od czapy)

popatrz na te dokumenty:

atari.myftp.org/FDD_docs.zip

nie za wiele ale jakiś tam schemat jest ;)

Jeśli bedę mieć konkretny sprzęt w ręku - zawsze mogę odtworzyć schemat

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

20

Sęk w tym, że z moich prób wynika, że bez problemu można na flopie zapisać choćby i analogowy sygnał Audio. Na poziomie stacji nie ma żadnego timingu na poziomie sektorów, tylko utrzymuje 300 rpm, a całą resztę roboty "odwala" kontroler FDD w kompie. Sygnał MFM ma zakodowany zegar w sobie.

Jeśli chodzi o stacje HD, to w Atari chyba jedyną stacją HD był EPSON SMD-300.

Moja kolekcja: Atari 1040STe (4MB), Atari 1040STfm (4MB, BLiTTER, AT-ONCE+), Atari 800XE (SIMM EXP 1MB), Atari 800XL (RAMBO XL 256kB), Atari 600XL (64kB), Sinclair ZX SPECTRUM+ (48kB), TIMEX Computer 2048 (48kB), Commodore A600 (2MB+4MB, HDD CF 4GB), Commodore C64C.

21

_tzok_ napisał/a:

Sęk w tym, że z moich prób wynika, że bez problemu można na flopie zapisać choćby i analogowy sygnał Audio. Na poziomie stacji nie ma żadnego timingu na poziomie sektorów, tylko utrzymuje 300 rpm, a całą resztę roboty "odwala" kontroler FDD w kompie. Sygnał MFM ma zakodowany zegar w sobie.

Jeśli chodzi o stacje HD, to w Atari chyba jedyną stacją HD był EPSON SMD-300.

Acha... Mogę być w błędzie chyba, że piszesz o napędzie typowo/wyłącznie DD, a HD PC może mieć trochę inaczej. Aż tak głęboko nie sięgałem.

Stacja Atari ST może być wyłącznie DD jaki typ jest najpopularniejszy? czego szukać? Kilka sztuk jakichś flopów mam.

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site

22

Do eksperymentów używałem PC-towego napędu Samsung SFD-321B (DD/HD), a w ST mam Epsona SMD-380 (DD) i Sony MP-F11W (DD).

Moja kolekcja: Atari 1040STe (4MB), Atari 1040STfm (4MB, BLiTTER, AT-ONCE+), Atari 800XE (SIMM EXP 1MB), Atari 800XL (RAMBO XL 256kB), Atari 600XL (64kB), Sinclair ZX SPECTRUM+ (48kB), TIMEX Computer 2048 (48kB), Commodore A600 (2MB+4MB, HDD CF 4GB), Commodore C64C.

23

Zbieg okoliczności - akurat przyszła paczka dyskietek, mix ST i Amiga. Większość DD, ale w śród nich 9 sztuk HD z zawartością amigową, otwory 'hd' niezaklejone. Można podejrzewać że tak nagrane w stacji amigowej.

Próba dumpowania Kryo-Fluxem w dwóch stacjach PC 1.44 (Samsung i ALPS), bez żadnych przeróbek - błędy od ścieżki 00 do końca na każdej dyskietce (dump przez program dtc.exe, tylko do formatu .adf "w locie", bez zapisu danych raw).

Po zaklejeniu otworu, w tych samych stacjach, na tych samych opcjach dtc, dumpuja się prawidłowo.

Trzeci test z Kryo-Flux, z innym egzemplarzem stacji ALPS przerobionym wcześniej z PC do Amigi, bez zaklejenia otworów w dyskietkach dumpy bez błędów.

Może coś to wnosi...

<-- Kontakt przez "E-mail" gdyż albowiem moja skrzynka "PW" jest pełna i zaprawdę nie mam czego usunąć.

--== Kup Pan/i dyskietkę http://www.atari.org.pl/forum/viewtopic.php?id=18887 ==--

24

Chyba tylko tyle, że na początku KryoFlux i stacje PC traktowały te dyskietki jako "gęste" amigowe (1.76MB), a nie faktyczne 880KB.
Stacja przerobiona pewnie ma zafixowane DD.

25

@ _tzok_

Mam wolny i raczej sprawny napęd EPSON SMD-380. Spróbuję w wolnej chwili ogarnąć pinologię sterownika FDD.

Pozdrawiam

Różne różności dla Atari i nie tylko - przydatne, bądź nie ale i tak warto zajrzeć...
http://atari.myftp.org  Atari - Power without price and necessary elements with some sh*t onboard
https://reversing.pl SSL enabled site