Jestem Amstradowcem i to mój debiut na waszym forum. Odzywam się by wyprostować parę mitów jakie tu wyczytałem o CPC. Zaznaczam od razu że nie interesują mnie żadne wojenki miedzyplatformowe, bo i tak każdy lubi to co lubi bo np z tym się zetknął za dzieciaka i wpadło mu to głęboko w cyfrową część serducha. I nawet jeśli wie że inna platforma w tym czy owym jest lepsza, nie zmieni to jego sentymentów. Mam ogromny szacunek dla wszystkich co potrafią zdziałać jakieś cuda na dowolnej maszynie. Jednakże uważam że CPC i C64 prezentują więcej miodu niż XE i ZX, mimo że te także mogą bardzo pozytywnie zaskoczyć tym co potrafią wyświetlić i/lub wybrzęczeć. Ale to japońskie 8bitowce wymiatają najbardziej. I nie mówię tu o MSX, bo to nie one były tam najpopularniejsze. :) Ale do rzeczy...

Dyskietki 3` nie są pomysłem Amstrada. Wprowadziła je firma Hitachi do japońskich MSX i przenośnych PC, nawet do NESa była taka stacja. A w Europie jako pierwsza skorzystała z nich portugalska firma Timex, potem dopiero Amstrad. I było to na zasadzie dajmy ludziom mały tani i szybki napęd. I w porównaniu ze stacją do popularnego C64 wszystkie te warunki spełniono. Przypominam że wprowadzone w tym samym roku co 3` napędy 3,5` były produktem ze znacznie wyższej półki cenowej, gdyby było inaczej wszystkie 8 bitowce od razu by się na takie napędy przestawiły.

Wysoka cena? - Początkowo CPC kosztowały w UK tyle co C64 z monitorem i odpowiednio magnetem lub stacją. Pod koniec lat 80ych model CPC ze stacją i monitorem kosztował tyle co C64 z magnetem i monitorem. A na początku lat 90ych CPC ze stacją monitorem i 128k, tyle co C64 z magnetem bez monitora. Więc jeśli coś było drogie to monitor a nie zestawy Amstrada i to tylko na początku, tzn w połowie lat 80ych. Większość osób jednak wolała kupić kompa bez monitora sporadycznie dokupując go po jakimś czasie, a w CPC takiej opcji nie było. Ale moim zdaniem silniejszym czynnikiem zmniejszającym popularność CPC w PL była nie cena monitora ale jego waga. Zielony ważył 7kg a kolorowy 10kg, podczas gdy komp tylko ok 2kg. Więc jak myślicie co łatwiej było przesłać lub przewieźć w dowolny sposób przez kilka granic?  Do tego dochodzi niekorzystny przelicznik z funta na orzełki, przy zakupie nowych. Jednak używane Schneidery kosztowały u nas względem cen używanych C64 tak jak to co pisałem powyżej.

Na zachodzie ilość gier i użytków na CPC nie ustępowała temu co było na C64 czy ZX. Jedynie małe Atari mocno tu odstawało od tej trójki, a jednak to nie przeszkadzało im sprzedawać się u nas lepiej niż CPC. Winiłbym tu redakcję Bajtka, który w czasach przedinternetowych miał bardzo silną pozycję opiniotwórczą w środowiskach polskich komputerowców. Niestety pracujący tam Amstradowcy to byli poważni ludzie zadający się z tymi co używali CPC jako tańszą od PC alternatywę komputera do biur. Nie interesowali się grami wiec na pytania czytelników czy jakaś konkretna jest na CPC, odpowiadali że nie. I ja też im wierzyłem, póki nie zajrzałem do zachodnich Amstradowych czasopism. Ludzie wierzyli że gier na to nie ma, wiec ich nie kupowali, wiec wujkowie ich nie zwozili więcej zza granicy. Koło zamknięte. :( Wg Bajtkowych ankiet 4% posiadaczy 8bitowca w PL do Amstradowcy. A na zachodzie szli łeb w łeb z C64. O tym że nikt w Bajtku nie śledził co się na zachodzie dzieje w Amstradowym świecie niech świadczy fakt, że o pojawieniu się nowego modelu z lepszą grafiką powiadomiono w newsach dopiero po - UWAGA - dwóch latach. Jakieś pytania?

Pełnoekranowe animki z Batman Forever. - Taka animka jak np z logo Batmana w całości nie zmieściłaby się ani w pamięci ani na dyskietce. Bo po pierwsze standardowo pamięć ekranu w CPC ma 16KB niezależnie od trybu graficznego. zmienia się tylko szerokość piksela i odpowiednio ilość bitów na piksel. Ale pełny overscan zajmuje już 25,5KB. By to puścić tak płynnie, nie da rady przesyłać tyle danych tak szybko do pamięci ekranu, trzeba bombardować scalaka grafy parametrami którą linijkę z jakiego adresu ma sobie czytać. Sam autor wspominał o tym na jakimś forum. Ci co podglądali kod pauzując kompa w emulatorze, twierdzą że podobnie zrobiono elastycznego pajaca. :)

C128 lepszy od 6128?  - Hmmm, oba procesory w C128 działały w tempie 2MHz, nie wiem jaki plus to dawało w MOSie bo nie pojawiła się na niego ani jedna gierka, ale Z80 był prawie o połowę wolniejszy niż w CPC, stacja dysków tym bardziej ślimaczyła. Za to miał fajniejszy tryb 640x200 1 bit na piksel czyli tak samo jak w CPC, ale w C128 każda literka mogła mieć inne 2 kolorki. W CPC trikami każda pikselowa linijka mogła mieć inny kolorek, ale nie używało się tego w użytkach. Porównując ceny, to za cenę C128 ze stacją kupiłeś 6128 + C64 z magnetem. To co byście woleli?

Źle portowane gry ze Spectrum to głównie domena firm Ocean i Codemasters gdzie koderzy Z80 to byli Spectrumowcy. Tryb ze ZX 256x192 1bit na piksel plus atrybuty, raptem 6,7KB pamięci graficznej i 8 czasem 15 kolorów. Przenosili piksel w piksel na zmniejszony obraz (z szerokaśną ramką) w CPC czyli też 256x192 tyle że w 2bity na piksel 12KB (czyli więcej danych do obróbki dla tak samo szybkiego proca) ale sprajty zostawiali 2kolorowe. Tyle że ilość kolorów w ekranie spadała do 4ech co wyglądało smutniej. Bo nie chciało im się przerobić na tryb 16 kolorowy ze szerszymi pikselami w którym każdy piksel może mieć kolor niezależnie od sąsiednich bo ma 4 bity na piksel, przy takiej samej ilości danych do przesyłania.
Porównajcie sobie jedyną część gry Dizzy którą zrobiono na CPC w 16 kol "Crystal Kingdom Dizzy" do innych to będziecie mieć pojęcie o czym mówię. Nawiasem mówiąc, na CPC pojawiło się ponad 4 tys gier z czego widziałem choć przez chwilkę może z 1/10 i nie liczyłem ale tak na oko z 2/3 z nich jest zrobiona w 16kol a nie w 4ech. A zresztą to że któraś jest w 4ech nie znaczy że jest zła. ;)
PS.: Zegar w CPC cyka na 4MHz ale co ósmy takt idzie bokiem do scalaka grafy, dla procka zostaje 3,5MHz tak samo jak w ZX. A grafa cyka na 0,5MHz hehe to chyba najwolniejsza grafa w 8bit. Ten takt jest podwajany nim trafi do AY i ten chodzi na 1MHz, a w ZX na 1,7MHz. Przez co przeniesienie muzy bez konwersji ze ZX na CPC brzmi na tym ostatnim niżej. :)

Scrolling sprzętowy w CPC. Pomijam w tej chwili rzadkie modele PLUS z 1990 roku. Bo śladowe ilości softu go wykorzystują ot raptem ze 30 gierek i garstka demek i to wcale nie tych najbardziejszych. CRTC w CPC ma rejestry w które wstawiasz wartość adresu skąd ma czytać pamięć ekranu. I można to przestawiać zarówno w pionie jak i w poziomie o kwadracik wielkości 1go znaku w średniej rozdzielczości. To są 2 bajty szerokości i 8 bajtów wysokości. I o taki kwadracik można sobie przesuwać obraz w każdym z 8 kierunków. Przy szybkim scrollu nie widać że ten skok jest aż o 8 pikseli w pionie a w poziomie to zależy ile pikseli się mieści w tych dwóch bajtach, czyli 4, 8 lub 16 pikseli w 16, 4 lub 2 kolorach. Tyle że nie zmienia to zawartości ekranu, tzn nie przesuwa to żadnych danych w tej pamięci, a jedynie wyświetla je w innym miejscu na ekranie. Bo ta linijka i/lub kolumna co znika z jednej krawędzi pojawia się po przeciwnej stronie mimo że w pamięci ekranu nie zmieniono zawartości ani jednego bita. Więc w tym ułamku sekundy nim wyświetli kolejną klatkę trzeba zmodyfikować zawartość tej kolumny lub linijki która ma się pojawić na krawędzi ekranu. Można też otworzyć jakby dwa fragmenty pamięci ekranu z których jeden będzie się tak przesuwał a drugi nie. Np w grze Prehistoryk2 linijka na dole z życiami się nie rusza. Niestety nie da się tego tricku zastosować na fragmencie ekranu który ma nieruchomą część z boku. Nie da się i tyle, trzeba w takim przypadku przesuwać procesorem te ileś tam KB wewnątrz pamięci ekranu, co działa duuuużo wolniej. We wspomnianym Prehistoryku2 wyraźnie też widać jak gra zwalnia gdy wejdziemy w strefę z większą ilością sprajtów na ekranie, a jest to jedna z lepiej zrobionych gier pod tym względem. :)

Overscan. - Ktoś tu wspomniał o 832 x 288 pixel (576 interlaced). Hmmm - CPC może wyświetlać obraz tylko z podstawowych 64KB a z Ramdysku już nie. też żałuję ale tak już jest. Maks co da się wyświetlić to 768x272 2kol 25,5KB. Albo 640x400 w interlace 31,2KB. Teoretycznie można ustawić w rejestrach CRTC 832x288, ale zwykły TV czy monitor straci synchronizację i nie wiem na jakim wyświetlaczu można to zobaczyć. Zdaje się że w Atarce też teoretycznie można ustawić większy overscan niż rzeczywiście widać. Ale z Overscanem jest inny problem, jak znaleźć takie miejsce w pamięci w którym nie ma tablicy skoków i/lub stosu w obszarze jaki chcemy wyświetlić z grafiką. Ja jestem Basicowcem i nie wiem jak to robią spece od CPC. Chyba trzeba przestawić kolejność w jakiej są podłączone 16KB bloki do procka, wiem że jakoś można, ale jeszcze tego nie rozpracowałem.
Zmienienie trybu graficznego nie zmienia prędkości działania CPC. Włączenie Overscanu nie zwalnia procka. Choć fakt że ten ma wiecej roboty jeśli coś ma się ruszać na całym ekranie. Czy jest użyteczny? Cóż, Prehistoryk2 ma szerszy ekran niż standardowo ale także niższy by nadal mieścił się w 16KB, Arkanoid ma odwrotnie, czyli węższy za to wyższy i też nadal 16KB. Kojarzę jedną gierkę na FullScreenie z takimi piłeczkami w które ludek strzela z dołu do się rozpadają na mniejsze piłeczki, ale jak to się nazywało nie pamiętam.

Jakby ktoś szukał forum o CPC po polsku, to zapraszam do działu Amstrada na speccy.pl
http://speccy.pl/forum/index.php/board,20.0.html
Jednak niezalogowani nie będą widzieli obrazków ani nawet informacji że są tam obrazki. Podobnie z plikami dsk.

PS.: Z tego co kojarzę to ST ma Overscan 704x260 w 4kol. Na zwykłym TV.  :)